THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

          Nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác vận động, phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Biểu dương, tôn vinh, ghi nhận công lao, sự đóng góp của các cá nhân điển hình tiên tiến trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế. Phát huy hiệu quả vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh trong công tác tuyên truyền, vận động và gương mẫu thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trên địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh. 

          Căn cứ Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt Chương trình 1719); Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 06/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí lựa chọn, công nhận người có uy tín và chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; Căn cứ Thông tư số 02/2022/TT-UBDT ngày 30/6/2022 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc về Hướng dẫn thực hiện một số dự án thuộc Chương trình 1719; Thông tư số 15/2022/TT-BTC ngày 04/3/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính Quy định quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp Chương trình 1719; Căn cứ Kế hoạch số 281/KH-UBND ngày 16/12/2021 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; Ngày 06 tháng 3 năm 2023, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Kế hoạch số 49/KH-UBND biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến; phát huy vai trò của người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thuộc Nội dung 1, Tiểu dự án 1, Dự án 10 của Quyết định số 1719/QĐ-TTg.

          Kế hoạch đã xác định rõ yêu cầu trong việc thực hiện biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến; phát huy vai trò của người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa phải bám sát, thực hiện đúng quy định hiện hành tại các văn bản liên quan đến Chương trình 1719, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Việc tổ chức thực hiện tốt việc biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến; phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán và thực hiện chế độ, chính sách đối với người có uy tín, cán bộ cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo kịp thời, đúng đối tượng, đúng nội dung theo quy định của Chương trình 1719, nhằm góp phần thực hiện tốt công tác dân tộc, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

          Để thực hiện đúng mục đích đề ra, Kế hoạch xác định rõ phạm vi và đối tượng được thực hiện: 

          Về phạm vi: Vùng dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh gồm: 11 huyện miền núi và 06 huyện, thị xã có xã, thôn miền núi (Triệu Sơn, Thọ Xuân, Vĩnh Lộc, Yên Định, Hà Trung và Thị xã Nghi Sơn). 

          Về đối tượng: Người có uy tín, cán bộ cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh. Các điển hình tiên tiến (Trưởng thôn, bản, người có uy tín, cán bộ cốt cán, nhân sỹ, trí thức, doanh nhân, học sinh, sinh viên, thanh niên tiêu biểu người dân tộc thiểu số và các đối tượng khác) trong vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh có nhiều đóng góp trên các lĩnh vực của đời sống xã hội và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế của đất nước... 

          Nhằm hoàn thành mục tiêu đề ra, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các nội dung cần thực hiện: 

          Biểu dương, tôn vinh các điển hình tiên tiến trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh.

          Tổ chức các hoạt động truyền thông, tuyên truyền, nêu gương người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến. 

          Định kỳ 2 năm/lần đối với cấp huyện và cấp tỉnh tổ chức các hoạt động biểu dương, tôn vinh, khen thưởng đối với các điển hình tiên tiến (Trưởng thôn, bản, người có uy tín, cán bộ cốt cán, nhân sỹ, trí thức, doanh nhân, học sinh, sinh viên, thanh niên tiêu biểu người dân tộc thiểu số và các đối tượng khác) trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; qua đó động viên tinh thần, khuyến khích họ phát huy hơn nữa vai trò, vị trí của mình trong công tác vận động, tuyên truyền đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tại địa phương. Năm 2023 là năm tổ chức Hội nghị biểu dương, tôn vinh, khen thưởng lần thứ nhất; đối với cấp huyện hoàn thành trước tháng 10 năm 2023; cấp tỉnh hoàn thành trước tháng 12 năm 2023. 

          Định kỳ 03 năm/lần tổ chức các hội nghị, hội thảo, hoạt động giao lưu, học tập kinh nghiệm, gặp mặt, tọa đàm, tặng quà, biểu dương, tôn vinh các điển hình tiên tiến trên một số lĩnh vực của đời sống xã hội đối với cấp huyện có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống (11 huyện miền núi; huyện Thọ Xuân và Triệu Sơn).

          Phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh 

          Tổ chức các hoạt động truyền thông, tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của đội ngũ người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh. 

          Xây dựng các tài liệu chuyên đề phù hợp với yêu cầu thực tế của địa phương để phục vụ hoạt động tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng nâng cao năng lực cho đội ngũ người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh. 

          Tổ chức các hoạt động tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng; cung cấp thông tin, tài liệu; tổ chức hội nghị, hội thảo, gặp mặt, tọa đàm, giao lưu, học tập kinh nghiệm, thăm hỏi, tặng quà đối với người có uy tín, lực lượng cốt cán trên địa bàn tỉnh. Trang bị phương tiện nghe, nhìn phù hợp cho người có uy tín trên địa bàn. Việc cung cấp thông tin, tài liệu, ấn phẩm truyền thông; hỗ trợ, động viên, khen thưởng, tặng quà người có uy tín được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg. 

          Khảo sát, lựa chọn đối tượng phù hợp với yêu cầu thực tế của địa phương và hướng dẫn của cơ quan Trung ương để xây dựng, quản lý, phát huy vai trò của lực lượng cốt cán trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Thực hiện phân công, phân cấp quản lý cho các cơ quan, đơn vị trực thuộc thực hiện công tác phát huy vai trò của lực lượng cốt cán, người có uy tín thuộc phạm vi quản lý của tỉnh. 

          Tổ chức kiểm tra, đánh giá sơ kết, tổng kết

          Hằng năm tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả triển khai thực hiện các hoạt động của Kế hoạch đối với các đơn vị trực thuộc trên địa bàn tỉnh, huyện.

          Tổ chức sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng định kỳ hằng năm, đột xuất; tổng hợp, báo cáo Ủy ban Dân tộc kết quả thực hiện công tác phát huy vai trò của người có uy tín, cán bộ cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh theo quy định. 

          Để đảm bảo việc triển khai các nội dung, UBND tỉnh đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, đơn vị trong quá trình thực hiện.

          Ban Dân tộc:

          Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh, UBND các huyện, thị xã tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch; xây dựng Kế hoạch hằng năm để tổ chức thực hiện kế hoạch vốn được giao đảm bảo đúng mục tiêu, đối tượng và các quy định hiện hành. Thực hiện nhiệm vụ tổng hợp, đề nghị công nhận người có uy tín; đề nghị bổ sung, thay thế, đưa ra khỏi danh sách người có uy tín theo quy định. 

          Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị và UBND các huyện, thị xã có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức Hội nghị biểu dương, tôn vinh, khen thưởng đối với các điển hình tiên tiến cấp tỉnh theo quy định. 

          Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan khảo sát, lựa chọn đối tượng phù hợp với yêu cầu thực tế và hướng dẫn của cơ quan Trung ương để xây dựng, quản lý phát huy vai trò của lực lượng cốt cán trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. 

          Theo dõi, tổng hợp tình hình, kết quả thực hiện; đánh giá, sơ kết, tổng kết kết quả thực hiện Kế hoạch; định kỳ hằng năm và đột xuất báo cáo UBND tỉnh, Ủy ban Dân tộc theo quy định. Kịp thời tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung nội dung, hình thức triển khai thực Kế hoạch phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương và quy định, hướng dẫn của Trung ương (nếu có phát sinh). 

          Công an tỉnh 

          Xây dựng kế hoạch thực hiện công tác phát huy vai trò của người có uy tín đối tượng do ngành công an tranh thủ, quản lý. 

          Phối hợp với Ban Dân tộc và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc lựa chọn người có uy tín; rà soát bổ sung, thay thế, đưa ra khỏi danh sách người có uy tín theo quy định; khảo sát, lựa chọn đối tượng là cán bộ cốt cán trong đồng bào DTTS có vai trò, tầm ảnh hưởng đối với công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn. 

          Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp thực hiện và tham gia giám sát việc thực hiện chính sách đối với người có uy tín; định kỳ tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện công tác phát huy vai trò người có uy tín gửi Ban Dân tộc tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh và Ủy ban Dân tộc theo quy định. 

          Sở Tài chính: Phối hợp với Ban Dân tộc (cơ quan chủ trì thực hiện Chương trình) trình cấp có thẩm quyền phân bổ từ nguồn vốn sự nghiệp Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số để thực hiện Tiểu dự án theo quy định hiện hành 

          Sở Nội vụ (Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh): Phối hợp với Ban Dân tộc trình cấp có thẩm quyền xem xét, khen thưởng đối với người có uy tín, các điển hình tiên tiến có thành tích xuất sắc trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh theo quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng và các văn bản hướng dẫn hiện hành về thi đua, khen thưởng. 5. Sở Thông tin truyền thông Chủ trì, phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh, các sở, ban, ngành và các địa phương có liên quan chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí của tỉnh và hệ thống thông tin cơ sở tăng cường thông tin, tuyên truyền thực hiện chính sách và công tác vận động, phát huy vai trò người có uy tín, lực lượng cốt cán, các điển hình tiên tiến với các hình thức đa dạng, phù hợp với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. 

          Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh 

          Phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nêu gương người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến; tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý; tuyên truyền, vận động đồng bào, lực lượng cốt cán, người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tham gia xây dựng, bảo vệ biên giới quốc gia.

          Phối hợp với UBND huyện, xã khu vực biên giới trong việc lựa chọn người có uy tín đề nghị biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến và rà soát, bổ sung, thay thế đưa ra khỏi danh sách người có uy tín theo quy định. 

          Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; Báo Thanh Hóa 

          Phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh, các sở, ngành, đơn vị có liên quan tăng cường thông tin, tuyên truyền về việc thực hiện chính sách; công tác vận động, phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán, các điển hình tiên tiến bằng nhiều hình thức phong phú, phù hợp với đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. 

          Kịp thời đưa tin, bài, phóng sự biểu dương các gương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt để nhân rộng các nhân tố mới, phát huy vai trò của đội ngũ người có uy tín, cán bộ cốt cán … góp phần nâng cao ý thức của cộng đồng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh, chính trị vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. 

          Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh 

          Hướng dẫn Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phối hợp với chính quyền cùng cấp tham gia giới thiệu, bình chọn và xét duyệt người có uy tín, bảo đảm dân chủ, công khai, công bằng, đúng tiêu chuẩn đối tượng; tích cực động viên người có uy tín thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ của mình, cùng các điển hình tiên tiến đóng góp vào sự phát triển chung của địa phương. 

          Phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh, Công an tỉnh và các đơn vị có liên quan xem xét, thống nhất danh sách đề nghị cấp có thẩm quyền phê duyệt, công nhận người có uy tín; đề nghị bổ sung, thay thế, đưa ra khỏi danh sách người có uy tín theo quy định.

          Chủ động, tích cực tham gia giám sát, phản biện và phản ánh kịp thời với cơ quan có thẩm quyền có liên quan trong việc thực hiện các chính sách đối với người uy tín trên địa bàn tỉnh. 

          Các Sở, ngành có liên quan: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, phối hợp với Ban Dân tộc triển khai thực hiện Kế hoạch, góp phần thực hiện có hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch. Định kỳ trước ngày 20/12 hằng năm báo cáo kết quả phối hợp thực hiện về UBND tỉnh (qua Ban Dân tộc tỉnh) để theo dõi, chỉ đạo. 

          UBND 11 huyện miền núi và UBND các huyện, thị xã có xã, thôn miền núi 

          Căn cứ Kế hoạch của UBND tỉnh, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Nội dung 1, Tiểu dự án 1, Dự án 10 về Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến; phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thuộc Chương trình 1719 trên địa bàn huyện. 

          Thực hiện nhiệm vụ rà soát đề nghị công nhận người có uy tín; đề nghị bổ sung, thay thế, đưa ra khỏi danh sách người có uy tín theo quy định. 

          Chịu trách nhiệm theo dõi, chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, UBND cấp xã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể cùng cấp và các đơn vị có liên quan định kỳ thực hiện công tác biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của người có uy tín, lực lượng cốt cán trong đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện. Tổ chức Hội nghị biểu dương, tôn vinh, khen thưởng đối với các điển hình tiên tiến cấp huyện theo quy định. 

          Tổ chức triển khai thực hiện tốt các chế độ, chính sách cho người có uy tín, lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở cơ sở theo quy định. Trang bị phương tiện nghe, nhìn phù hợp cho người có uy tín trên địa bàn huyện: Căn cứ danh sách người có uy tín được phê duyệt hằng năm theo Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg, điều kiện cụ thể của địa phương, nhu cầu của đối tượng và nguồn kinh phí được giao, Chủ tịch UBND cấp huyện báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh xem xét quyết định loại phương tiện hỗ trợ, hình thức hỗ trợ, điều kiện và chế độ quản lý sử dụng phương tiện để thực hiện.

          Chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách, đảm bảo kịp thời, đúng đối tượng, đúng chế độ theo quy định. 

          Định kỳ 6 tháng (trước ngày 20/6), hằng năm (trước 20/12) báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch về Ban Dân tộc tỉnh để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh và Ủy ban Dân tộc theo quy định. 

          Việc UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan chủ động, tích cực triển khai thực hiện các nội dung nhằm biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến; phát huy vai trò của người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thể hiện quan điểm chỉ đạo rất sâu sắc của Tỉnh Thanh Hóa đối với công tác quan tâm phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi bởi Người có uy tín luôn giữ vai trò trung tâm đoàn kết trong cộng đồng. Phát huy vai trò của người có uy tín thông qua các hoạt động tuyên truyền, giải thích, vận động đồng bào cảnh giác với sự dụ dỗ, lôi kéo của những phần tử xấu chống đối chính quyền; vận động đồng bào tham gia các phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn an ninh trật tự ở khu dân cư… Người có uy tín tham gia các hoạt động xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Người có uy tín nhiệt tình tham gia công tác cơ sở, đảm nhiệm các chức vụ khác nhau trong hệ thống chính trị cơ sở, là hội viên mẫu mực của các tổ chức xã hội. Người có uy tín phối hợp cùng với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể quần chúng đưa quy chế dân chủ vào cuộc sống của người dân. Thông qua các đợt tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, người có uy tín đã có nhiều ý kiến phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; tham gia đóng góp vào công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc. Người có uy tín vận động đồng bào tham gia vào các tổ chức đoàn thể, tích cực trong việc tìm kiếm, giới thiệu những quần chúng ưu tú là người dân tộc thiểu số để đứng vào hàng ngũ của Đảng. Người có uy tín góp phần quan trọng vào việc xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, củng cố niềm tin của đồng bào dân tộc thiểu số vào hệ thống chính trị và chính quyền cơ sở. Người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số đã hỗ trợ hệ thống chính trị tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia phát triển kinh tế, tăng cường nội lực, làm giàu chính đáng cho bản thân và gia đình. Hiện nay, trong đồng bào dân tộc thiểu số xuất hiện lớp người có uy tín mới dựa trên sự thành công của họ trong quá trình làm ăn kinh tế. Vì vậy, tấm gương của họ chính là bằng chứng sống cho sự nỗ lực vươn lên thoát khỏi đói nghèo để đồng bào tin tưởng, nghe và làm theo. Ngoài ra, người có uy tín còn vận động đồng bào áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao giá trị sản phẩm hàng hóa sản xuất; giúp hộ nghèo thoát nghèo vươn lên làm giàu. Chính vì vậy việc quan tâm biểu dương động viên, khuyết khích kịp thời người có uy tin là hết sức quan trọng có ý nghĩa cho sự phát triển bền vững của cộng đồng các dân tộc, qua đó góp phần xây dựng Thanh Hóa phát triển vững mạnh./.