THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

* Về công tác chỉ đạo, điều hành

Ngay từ đầu năm 2023, Sở LĐTBXH đã bám sát các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ Tư pháp, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh để xây dựng và ban hành 06 Kế hoạch(1) triển khai thực hiện công tác PBGDPL thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội; đồng thời, tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật của Trung ương và của tỉnh về thực hiện công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2023.

Tích cực phối hợp với Sở Tư pháp và các sở, ban, ngành thành viên của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh xây dựng và tham mưu trình Chủ tịch Hội đồng xem xét ban hành Kế hoạch hoạt động của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh năm 2023. Chỉ đạo, hướng dẫn các phòng nghiệp vụ và các đơn vị trực thuộc Sở đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kịp thời, đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực lao động, người có công và xã hội, trong đó: Tập trung vào các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; chú trọng tuyên truyền, phổ biến đến các tầng lớp nhân dân, các doanh nghiệp, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, hải đảo, ven biển... Đồng thời, tham mưu trình UBND tỉnh ban hành 04 Kế hoạch^([1]) tổ chức Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động và Tháng công nhân, Tháng hành động vì Người cao tuổi, Tháng hành động vì trẻ em, Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023 trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra đã ban hành trên 40 văn bản để hướng dẫn, đôn đốc thực hiện công tác PBGDPL; ban hành 05 Kế hoạch^([2]) để thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện PBGDPL thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội.

* Các hình thức, biện pháp PBGDPL, nội dung tuyên truyền PBGDPL

• Hoạt động tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ và kiến thức pháp luật cho đội ngũ làm công tác PBGDPL

Trong 06 tháng đầu năm, đã tổ chức và phối hợp tổ chức 108 lớp tập huấn (tăng 34 lớp tập huấn so với cùng kỳ năm trước) bồi dưỡng nghiệp vụ và kiến thức pháp luật thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội cho trên 12.370 lượt người, cụ thể như sau:

- Lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp: Tổ chức 22 hội nghị, hội thảo, lớp tập huấn và ngày hội tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp với sự tham gia của gần 6.000 lượt cán bộ, nhà giáo và học sinh, sinh viên tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

- Lĩnh vực giảm nghèo và bảo trợ xã hội: Tổ chức 12 lớp tập huấn, hội nghị truyền thông, nâng cao năng lực thực hiện công tác giảm nghèo cho trên 1.200 người; 31 lớp tập huấn, truyền thông, hội thảo tại cộng đồng về các chính sách trợ giúp xã hội với sự tham gia của hơn 2.250 lượt người.

- Lĩnh vực bảo vệ, chăm sóc trẻ em và bình đẳng giới: Tổ chức 06 lớp tập huấn nâng cao năng lực về công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em cho 420 người; 15 lớp tập huấn trang bị kiến thức, kỹ năng về bình đẳng giới cho trên 1.200 lượt người.

- Lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội: tổ chức 22 lớp tập huấn nâng cao năng lực về lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội cho gần 1.300 lượt người.

• Hình thức, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật

+ Phổ biến pháp luật trực tiếp: Tổ chức trên 30 phiên giao dịch việc làm, Hội nghị tư vấn việc làm tuyên truyền, định hướng nghề nghiệp cho 14.670 người lao động. Tham mưu, tổ chức Lễ phát động “Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động và Tháng công nhân năm 2023” với sự tham gia của hơn 500 người lao động tại Công ty TNHH Giầy Annora Việt Nam. Tổ chức truyền thông về Chương trình di cư an toàn cho lao động ngư nghiệp đi làm việc Hàn Quốc theo Chương trình EPS cho 150 lao động.

+ Tư vấn, hướng dẫn tìm hiểu pháp luật: Thực hiện cung cấp các dịch vụ công tác xã hội (tư vấn tâm lý, sức khỏe, giải đáp chế độ chính sách v.v…) cho khoảng 1.600 lượt người tại cộng đồng thông qua tổng đài điện thoại 18001744 và trực tiếp tại Trung tâm Cung cấp dịch vụ công tác xã hội. Đồng thời, tiếp tục thực hiện tư vấn, hỗ trợ, can thiệp bảo vệ trẻ em qua tổng đài quốc gia 111; tư vấn cá nhân cho 08 người là người khuyết tật, người bị bạo lực trên cơ sở giới tại huyện Hoằng Hóa.

+ Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh, pa-nô, áp phích: phối hợp với Trung tâm truyền hình thông tấn làm phóng sự tuyên truyền về công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh. In, cấp phát 6.900 cuốn sổ tay hướng dẫn thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và quy trình rà soát hộ nghèo cho các địa phương; 30.000 tờ rơi tuyền truyền về lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội; 15.500 tờ rơi giới thiệu về tổng đài 18001744 (tổng đài cung cấp các dịch vụ công tác xã hội); 60 biển cảnh báo, biển cấm ở các khu vực có nguy cơ cao xảy ra tai nạn đuối nước trẻ em. Nhân dịp Tháng hành động vì trẻ em năm 2023, đã xây dựng phóng sự về chủ đề, thông điệp của Tháng hành động phát sóng trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; in, treo 80 băng rôn tuyên truyền; phối hợp với các nhà mạng gửi tin nhắn SMS tới hơn 03 triệu thuê bao sử dụng điện thoại di động trên phạm vi toàn tỉnh.

+ Đăng tải thông tin pháp luật trên trang thông tin điện tử: Cập nhật, đăng tải gần 30 tin, bài có nội dung liên quan đến các văn bản QPPL mới ban hành, các văn bản QPPL quan trọng còn hiệu lực thi hành về lĩnh vực lao động, người có công và xã hội trên Trang thông tin điện tử của Sở; 08 tin bài về hoạt động xây dựng và thực hiện pháp luật trên Trang PBGDPL cấp tỉnh.

+ Tổ chức thi tìm hiểu pháp luật: Tổ chức 10 Hội thi tìm hiểu kiến thức pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với sự tham gia của trên 6.000 học sinh, sinh viên, giáo viên, giảng viên.

+ Thông qua công tác xử lý vi phạm hành chính, hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân: Lãnh đạo Sở và cán bộ tiếp công dân đã tiếp 1.152 lượt công dân tại Bộ phận Tiếp công dân của Sở. Chỉ đạo thực hiện tốt việc tiếp nhận, xử lý và giải quyết kịp thời 100 đơn, thư phản ánh, khiếu nại, tố cáo của công dân. Lồng ghép việc quán triệt, tuyên truyền, PBGDPL thông qua công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội. Qua thanh tra, kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 07 doanh nghiệp, đơn vị và 03 người lao động vi phạm các quy định của pháp luật về lao động với số tiền xử phạt 155,5 triệu đồng; tham mưu, trình Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt vi phạm hành chính 01 doanh nghiệp chậm đóng BHXH với số tiền 150 triệu đồng; qua đó góp phần chấn chỉnh, nâng cao ý thức chấp hành nghiêm các quy định pháp luật của người lao động và người sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh.

* Một số cách làm hay, mô hình PBGDPL hiệu quả

(i) Cách làm hay trong việc đa dạng hóa các hình thức PBGDPL

- Trong 06 tháng đầu năm, đã triển khai vận động 03 nhà mạng gồm: Viễn thông Thanh Hóa, Mobifone Thanh Hóa, Viettel Thanh Hóa hỗ trợ gửi tin nhắn⁽[3]⁾ hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em tới hơn 03 triệu thuê bao sử dụng điện thoại di động trong toàn mạng lưới trên phạm vi toàn tỉnh.Duy trì thực hiện công tác tư vấn, kết nối dịch vụ xã hội cho khoảng 1.600 lượt đối tượng yếu thế tại cộng đồng qua tổng đài 18001744; tiếp tục thực hiện tư vấn, hỗ trợ, can thiệp bảo vệ trẻ em qua tổng đài quốc gia 111.

- Đẩy mạnh tổ chức tuyên truyền PBGDPL về phòng, chống tệ nạn xã hội thông qua hình thức sân khấu hóa, cụ thể: đã tổ chức 10 Hội thi tìm hiểu kiến thức pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội tại 10 sơ sở giáo dục nghề nghiệp^([4]) với sự tham gia của trên 6.000 học sinh, sinh viên, giáo viên, giảng viên.

(ii) Các mô hình PBGDPL hiệu quả

- Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố duy trì và triển khai thực hiện 04 mô hình tuyên truyền, PBGDPL về công tác, chăm sóc bảo vệ trẻ em trên địa bàn tỉnh, gồm: 02 mô hình “Ngôi nhà an toàn phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em” tại huyện Vĩnh Lộc; mô hình “Tư vấn, hướng dẫn cha mẹ, người chăm sóc về phát triển toàn diện trẻ em đến đủ 08 tuổi các kiến thức, kỹ năng chăm sóc trẻ em tại gia đình, cộng đồng” và mô hình “Kết nối dịch vụ và hỗ trợ trẻ em khuyết tật được tiếp cận với các dịch vụ bảo vệ, chăm sóc, giáo dục toàn diện” tại huyện Yên Định.

- Triển khai các mô hình thực hành thúc đẩy bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, cụ thể: mô hình “Truyền thông tư vấn về bình đẳng giới cho thanh niên và vị thành niên trong trường Trung học phổ thông” tại 03 huyện; mô hình “Thành phố an toàn với phụ nữ và trẻ em gái” tại 03 huyện, thành phố; duy trì, triển khai thực hiện mô hình “Địa chỉ tin cậy - Nhà tạm lánh” tại các huyện, thị xã, thành phố, đến nay, toàn tỉnh đã có 387 Địa chỉ tin cậy - Nhà tạm lánh tại cộng đồng đạt chuẩn; mô hình “Cơ sở cung cấp dịch vụ hỗ trợ nạn nhân bị bạo lực trên cơ sở giới” tại 02 cơ sở trợ giúp xã hội trực thuộc Sở LĐTBXH.

- Triển khai, áp dụng và duy trì có hiệu quả hoạt động của mô hình trung tâm dịch vụ một cửa OSSC hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới - “Ngôi nhà Ánh Dương Thanh Hóa” (tỉnh Thanh Hóa là một trong những tỉnh đầu tiên trên cả nước triển khai, áp dụng mô hình này); kết quả: trong 06 tháng đầu năm, đã thực hiện kết nối, hỗ trợ 04 đối tượng là nạn nhân của bạo lực trên cơ sở giới đến tạm lánh tại Ngôi nhà Ánh Dương.

* Phổ biến giáo dục pháp luật cho các đối tượng đặc thù 

- PBGDPL cho người lao động: Tổ chức trên 30 phiên giao dịch việc làm, Hội nghị tư vấn việc làm tuyên truyền, định hướng nghề nghiệp lồng ghép với việc PBGDPL về việc làm, an toàn vệ sinh lao động và các quy định khác của pháp luật về lao động cho 14.670 người lao động. Tổ chức truyền thông về Chương trình di cư an toàn cho lao động ngư nghiệp đi làm việc Hàn Quốc theo Chương trình EPS, quyền và nghĩa vụ của người lao động cho 150 lao động.

- PBGDPL cho người khuyết tật, nạn nhân bạo lực gia đình: Tư vấn cá nhân cho 08 trường hợp là người khuyết tật, người bị bạo lực trên cơ sở giới tại huyện Hoằng Hóa; 01 đối tượng là người bạo lực trên cơ sở giới tại huyện Hậu Lộc. Tư vấn, tham vấn, kết nối dịch vụ cho 223 đối tượng yếu thế tại huyện Hà Trung, Quan Hóa. 

- PBGDPL trong các cơ sở cai nghiện bắt buộc: Thực hiện tuyên truyền về chính sách, pháp luật của Nhà nước đối người nghiện ma túy, người cai nghiện ma túy tự nguyện, người cai nghiện ma túy bắt buộc; quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người cai nghiện cho 969 đối tượng đang quản lý tại 02 cơ sở cai nghiện ma túy. Đồng thời, tuyên truyền về các chính sách hỗ trợ học nghề, tạo việc làm, hỗ trợ vay vốn ưu đãi của Nhà nước đối với 218 đối tượng hết thời hạn cai nghiện ma túy trở về cộng đồng. 

Nhìn chung, công tác PBGDPL của Sở LĐTBXH được quan tâm, chỉ đạo, tiếp tục được triển khai đồng bộ trên các lĩnh vực lao động, người có công và xã hội. Hình thức PBGDPL đa dạng, phù hợp với điều kiện, tình hình địa bàn, đặc thù của cơ quan, đơn vị. Nhận thức của đội ngũ công chức, viên chức, người lao động về ý nghĩa, vai trò của công tác PBGDPL có nhiều chuyển biến tích cực. Hoạt động phối hợp trong công tác PBGDPL giữa Sở LĐTBXH với các sở, ban, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố ngày càng chặt chẽ, thường xuyên hơn và đạt kết quả thiết thực. Qua đó, đã tạo sự chuyển biến tích cực về hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của đội ngũ cán bộ, người dân, thể hiện rõ hơn vị trí, vai trò của công tác PBGDPL trong quá trình xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện pháp luật.

(1) Gồm:(i) Kế hoạch số 14/KH-SLĐTBXH ngày 07/02/2023 về tuyên truyền, PBGDPL lĩnh vực lao động, người có công và xã hội năm 2023; (ii) Kế hoạch số 16/KH-SLĐTBXH ngày 07/02/2023 về triển khai công tác PBGDPL trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh năm 2023; (iii) Kế hoạch số 72/KH-SLĐTBXH ngày 14/6/2023 về việc triển khai Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân” thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội; (iv) Kế hoạch số 65/KH-SLĐTBXH ngày 09/5/2023 về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia phòng, chống thiên tai năm 2023; (v) Kế hoạch số 71/KH-SLĐTBXH ngày 05/6/2023 về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam và Ngày Đại dương thế giới năm 2023; (vi) Kế hoạch số 07/KH-SLĐTBXH ngày 31/01/2023 về việc thông tin, tuyên truyền cải cách hành chính lĩnh vực lao động, người có công và xã hội năm 2023.

^([1]) Gồm: (i) Kế hoạch số 25/KH-UBND ngày 13/02/2023 về tổ chức Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động tỉnh Thanh Hóa năm 2023; (ii) Kế hoạch số 111/KH-UBND ngày 08/5/2023 về việc triển khai thực hiện Tháng hành động vì trẻ em năm 2023; (iii) Kế hoạch số 113/KH-UBND ngày 09/5/2023 về triển khai, thực hiện Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa năm 2023; (iv) Kế hoạch số 138/KH-UBND ngày 31/5/2023 về triển khai Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

^([2]) Gồm:(i) Kế hoạch số 12/KH-SLĐTBXH ngày 03/02/2023 về việc kiểm tra việc quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng năm 2023; (ii)Kế hoạch số 24/KH-SLĐTBXH ngày 20/02/2023 về việc thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về trẻ em và phòng, chống xâm hại trẻ em trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; (iii) Kế hoạch số 29/KH-SLĐTBXH ngày 21/02/2023 về việc kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội năm 2023; (iv) Kế hoạch số 51/KH-SLĐTBXH ngày 13/3/2023 về việc kiểm tra chấp hành pháp luật trong lĩnh vực Giáo dục nghề nghiệp năm 2023; (v) Kế hoạch số 60/KH-SLĐTBXH ngày 19/4/2023 về việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác phòng, chống mại dâm; hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về, công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy, công tác điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh năm 2023.

^([3]) Nội dung thông điệp truyền tải: “Hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em: Phòng, chống tai nạn, thương tích cho trẻ em là bảo đảm quyền được sống của trẻ em. Hãy cho trẻ em học bơi, học kỹ năng an toàn trong môi trường nước để phòng tránh đuối nước”.

^([4]) Gồm: Trường Cao đẳng Bách khoa Việt Nam; Cao đẳng Y Thanh Hóa; Cao đẳng nghề Nghi Sơn; Cao đẳng nghề Nông nghiệp; Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên các huyện: Quảng Xương; Như Thanh; Hà Trung; Triệu Sơn; Ngọc Lặc và Thọ Xuân.