THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

          Nhằm tiếp tục thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống mua bán người. Xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm các sở, ngành, địa phương và nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành trong công tác phòng, chống mua bán người; thực hiện đồng bộ các giải pháp, biện pháp tạo chuyển biến mạnh về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và Nhân dân trong phòng, chống mua bán người. 

          Thực hiện Kế hoạch số 28/KH-BCĐ ngày 24/01/2023 của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ về thực hiện công tác phòng, chống mua bán người năm 2023, ngày 07 tháng 3 năm 2023, Ban Chỉ đạo 138 tỉnh Thanh Hoá đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện các nội dung, nhiệm vụ về phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh năm 2023.

          Kế hoạch đã đặt ra yêu cầu bảo đảm 100% tố giác, tin báo về tội phạm mua bán người được tiếp nhận, phân các vụ việc có dấu hiệu tội phạm mua bán người phải được thụ lý điều tra, xác minh, khi đủ căn cứ phải khởi tố vụ án hình sự để điều tra theo đúng quy định của pháp luật. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án mua bán người đạt trên 90% tổng số án khởi tố; 95% số vụ án mua bán người hằng năm được giải quyết và truy tố; 90% số vụ án mua bán người được giải quyết, xét xử. Làm tốt công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ an toàn và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; tăng cường hợp tác quốc tế để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm mua bán người và góp phần cải thiện vị trí xếp hạng của Việt Nam trong Báo cáo TIP năm 2023 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. 

          Để đảm bảo các mục tiêu và yêu cầu đề ra, Kế hoạch đã xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm trong triển khai và phân công thực hiện.

          Đối với công tác tham mưu, chỉ đạo

          Tham mưu chỉ đạo thực hiện hiệu quả Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 gắn với việc triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến công tác phòng, chống tội phạm và phòng, chống mua bán người. Xác định công tác phòng, chống mua bán người là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thường xuyên và lâu dài, phải thực hiện mọi nơi, mọi lúc, trên các lĩnh vực, địa bàn, có trọng tâm, trọng điểm gắn với việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, với mục tiêu cao nhất là “bảo vệ an ninh con người”, “bảo vệ quyền con người”, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho Nhân dân (Các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Chỉ đạo triển khai các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” và “Ngày thế giới phòng, chống mua bán người 30/7”; chỉ đạo điểm Chương trình phòng, chống mua bán người tại các địa phương; triển khai Quyết định số 9145/QĐ-BCĐ138/CP ngày 06/12/2022 của Ban Chỉ đạo 138/CP ban hành biểu mẫu thống kê phòng, chống mua bán người. 

          Duy trì các hoạt động liên ngành phòng, chống mua bán người: Hội nghị, hội thảo, tổ chức kiểm tra, khảo sát, sơ kết, tổng kết, giao ban định kỳ theo Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo 138/CP... Kiện toàn và duy trì hoạt động của tổ công tác liên ngành thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực, đào tạo, bồi dưỡng pháp luật, nghiệp vụ về phòng, chống mua bán người và bảo vệ nạn nhân bị mua bán (Các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Công tác truyền thông, phòng ngừa tội phạm mua bán người 

          Công tác phòng ngừa xã hội

          Tổ chức mít tinh và các hoạt động truyền thông hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” theo Quyết định số 793/QĐ-TTg ngày 10/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ và “Ngày thế giới phòng, chống mua bán người 30/7” phù hợp với thông điệp quốc tế về phòng, chống mua bán người năm 2023 (Công an tỉnh chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Xây dựng sản phẩm truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng và trên Fanpage của các sở ngành, địa phương, công an các cấp; sản xuất, phát sóng các chương trình truyền hình, tin, bài, phóng sự về phương thức, thủ đoạn của tội phạm mua bán người, chính sách, pháp luật và kết quả đấu tranh phòng, chống mua bán người của các lực lượng chức năng... trên đài phát thanh và truyền hình Thanh Hóa và các Cơ quan thông tin, báo chí (Công an tỉnh, các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Tuyên truyền về công tác bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; xây dựng các tài liệu hướng dẫn, phóng sự, tờ rơi về hỗ trợ nạn nhân (Sở Lao động Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Lồng ghép nội dung tuyên truyền phòng, chống mua bán người trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ, biểu diễn nghệ thuật và thực hiện phong trào xây dựng làng, thôn, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa; tổ chức hội thảo, tuyên truyền, triển lãm phòng, chống mua bán người gắn với triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Hướng dẫn các doanh nghiệp viễn thông gửi tin nhắn tuyên truyền về phòng, chống mua bán người (Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì thực hiện).

          Tổ chức các hoạt động truyền thông phòng, chống mua bán người trong các cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đưa nội dung tuyên truyền vào các chương trinh giáo dục công dân, giáo dục ngoại khóa của các cấp học, ngành học, nhất là ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới (Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp các địa phương triển khai thực hiện).

          Tổ chức truyền thông, tập huấn công tác phòng, chống mua bán người và di cư an toàn tại cộng đồng. Nghiên cứu ứng dụng các trang mạng xã hội để tuyên truyền phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người (Hội Liên hiệp Phụ nữ chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, truyền thông phòng, chống mua bán người hướng đến cơ sở và các đối tượng có nguy cơ cao là nạn nhân của tội phạm mua bán người; lồng ghép tuyên truyền phòng, chống tội phạm, phòng, chống mại dâm, cai nghiện ma túy và phòng chống HIV/AIDS. Đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia phòng, chống mua bán người gắn với xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và phong trào toàn dân bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia bằng nhiều nội dung, hình thức đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn cụ thể. Phát huy vai trò của lực lượng Công an xã, phường, thị trấn và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa bàn cơ sở để tuyên truyền đến mỗi người dân về công tác phòng, chống mua bán người. Lồng ghép nội dung phòng ngừa tội phạm mua bán người vào trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giải quyết vấn đề an sinh xã hội, an dân (như: vấn đề về hỗ trợ việc làm, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo, thực hiện chính sách ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi...) không để nhóm yếu thế này trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người (Các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Công tác phòng ngừa nghiệp vụ 

          Lực lượng Công an tỉnh, chủ công là lực lượng Cảnh sát hình sự phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng, Cơ quan Hải quan các cấp tổ chức thực hiện tốt công tác nghiệp vụ cơ bản; bám sát địa bàn, đổi mới phương pháp thu thập thông tin theo hướng liên kết địa bàn từ nội địa - khu vực biên giới - ngoại biên, tăng cường thu thập thông tin trên “không gian mạng”; phối hợp tuần tra, kiểm soát chặt chẽ tuyến biên giới nhằm ngăn chặn tình trạng mua bán người, xuất cảnh trái phép.

          Chủ động nắm chắc tình hình, diễn biến, phương thức, thủ đoạn, quy luật hoạt động của tội phạm nói chung và tội phạm mua bán người nói riêng theo phương châm “Lấy phòng ngừa làm trọng; kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa với chủ động tấn công, đánh trúng, đánh đúng, đánh vào gốc các loại tội phạm mua bán người” theo tinh thần “tích cực, khẩn trương, hiệu quả”. Chú trọng công tác phòng ngừa mua bán người trong nội địa, mua bán bộ phận cơ thể người, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, mua bán người để cưỡng bức lao động... 

          Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự. Tăng cường công tác quản lý nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú và hoạt động của người nước ngoài tại Thanh Hóa; quản lý ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự như: Các cơ sở kinh doanh, cho thuê lưu trú, nhà hàng, quán bar, karaoke, massage, vũ trường, khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí... mà tội phạm mua bán người có thể lợi dụng để hoạt động phạm tội hoặc sử dụng làm nơi tập kết nạn nhân trước khi bán ra nước ngoài để chủ động phòng ngừa, phát hiện tội phạm mua bán người và nạn nhân bị mua bán. 

          Khai thác, phát huy tối đa giá trị, hiệu quả của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Căn cước công dân và kết quả triển khai Đề án 06 của Chính phủ về “phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030” phục vụ công tác phòng, chống mua bán người. (Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng chủ trì, phối hợp các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Công tác đấu tranh, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người 

          Sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các đường dây, tổ chức, cá nhân có biểu hiện nghi vấn hoạt động mua bán người, mua bán người trong nội địa, mua bán bộ phận cơ thể người, tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại, các hoạt động lợi dụng tổ chức đưa người trốn ra nước ngoài trái phép để mua bán, cưỡng bức lao động.... Mở cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh, thời gian từ ngày 01/7/2023 đến hết ngày 30/9/2023. 

          Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; công tác điều tra, xử lý tội phạm bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Tăng cường công tác hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, phòng chống sai phạm, tiêu cực trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm mua bán người. 

          Đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án mua bán người; thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng, đảm bảo phán quyết của Tòa án đúng pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong hoạt động xét xử tội phạm mua bán người. 

          Tiếp tục tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn giải quyết các vụ án để góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 02/2019/NQ-HĐTP ngày 11/01/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao; Hướng dẫn áp dụng Điều 150 về tội Mua bán người và Điều 151 BLHS về tội “Mua bán người dưới 16 tuổi”, phát triển án lệ để giải quyết các vướng mắc trong giải quyết các vụ án về Mua bán người. 

          Các cơ quan tiến hành tố tụng phối hợp, thống nhất xác định các vụ án trọng điếm về mua bán người được dư luận xã hội quan tâm để tập trung điều tra, truy tố, xét xử nhanh, nghiêm minh, đúng pháp luật, phục vụ công tác tuyên truyền, răn đe, phòng ngừa chung. Kịp thời phối hợp trong giải quyết những vấn đề khó khăn, phức tạp, còn có những quan điểm, nhận thức khác nhau để áp dụng đúng pháp luật. (Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân, các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện). 

          Công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán 

          Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ ban đầu cho nạn nhân theo nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm; thực hiện các biện pháp nhằm bảo vệ bí mật thông tin, an toàn cho nạn nhân, người thân thích của họ theo quy định của pháp luật và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về tái hòa nhập cộng đồng (Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về phòng, chống mua bán người: Duy trì và thực hiện cơ chế phối hợp với lực lượng chức năng của nước bạn Lào để trao đổi thông tin, lập đường đây nóng, xác định cơ quan đầu mối phối hợp điều tra, bắt giữ, chuyển giao, truy nã tội phạm, giải cứu, tiếp nhận nạn nhân bị mua bán trở về. Đẩy mạnh hoạt động tương trợ tư pháp về hình sự, hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự, đấu tranh phòng, chống tội phạm (Các sở, ngành, địa phương thực hiện). 

          Căn cứ vào nội dung kế hoạch này, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, địa phương tổ chức triển khai kế hoạch phòng chống mua bán người năm 2023 phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao và tình hình thực tế tại địa phương. Định kỳ hằng quý (trước ngày 15/3 và 15/9), 6 tháng (trước ngày 15/6) và năm (trước ngày 15/12) báo cáo kết quả thực hiện về Ban Chỉ đạo 138 tỉnh (qua Công an tỉnh - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo) để tổng hợp theo quy định. Giao Công an tỉnh - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 138 tỉnh: Tổ chức theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện kế hoạch này; thành lập các đoàn liên ngành kiểm tra, khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình kết quả công tác phòng, chống mua bán người, những vấn đề nổi lên về thực hiện cơ chế, chính sách, pháp luật và khó khăn, vướng mắc, để tham mưu đề xuất Ban Chỉ đạo 138 tỉnh chỉ đạo, giải quyết. Tham mưu khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống mua bán người. Định kỳ tổng hợp tình hình, kết quả thực hiện, báo cáo UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo 138/CP./.