THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

        Với sự chủ trì của đồng chí Giám đốc Sở Tư pháp, Hội nghị đã thẳng thắn đánh giá những kết quả đạt được, những tồn tại hạn chế và giải pháp cho công tác tư pháp trong 6 tháng cuối năm, với những kết quả đã được đánh giá cụ thể. Sáu tháng đầu năm 2023, trước bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước có những diễn biến phức tạp, Các vấn đề về tình hình thiên tai, dịch bệnh đã ảnh hưởng đến hầu hết các ngành, lĩnh vực, nhiều vấn đề khó, phức tạp phát sinh, trong đó có các lĩnh vực thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Sở, ngành Tư pháp Thanh Hóa. Trong bối cảnh đó, bám sát sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Thanh Hóa và cấp ủy, chính quyền các địa phương, ngành Tư pháp đã chủ động, nỗ lực, tập trung triển khai toàn diện, kịp thời các nhiệm vụ theo Chương trình, Kế hoạch công tác tư pháp năm 2023 và các nhiệm vụ được cấp ủy, chính quyền các cấp giao. Trong 6 tháng đầu năm 2023, công tác Tư pháp của Thanh Hóa đã đạt được những kết quả nổi bật.

          Đối với công tác chỉ đạo, điều hành

         Sở Tư pháp Thanh Hóa luôn bám sát yêu cầu và định hướng công tác theo Chương trình trọng tâm công tác tư pháp của Bộ Tư pháp, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh để tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ công tác tư pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương như: Đã trình UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành 17 Quyết định, Kế hoạch để tổ chức, triển khai thực hiện công tác tư pháp trên địa bàn tỉnh. Công tác kiểm tra, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ được chú trọng, Sở Tư pháp đã ban hành 29 văn bản hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ, trọng tâm trong lĩnh vực đấu giá quyền sử dụng đất, hộ tịch. Sau khi UBND tỉnh ban hành Chương trình công tác tư pháp năm 2023; Phòng Tư pháp đã chủ động, kịp thời tham mưu cho UBND các huyện, thị xã, thành phố ban hành Chương trình, kế hoạch công tác, các văn bản chỉ đạo để tiếp tục cụ thể hóa các nhiệm vụ công tác tư pháp phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. 

        Các đơn vị đã tổ chức triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch đã được ban hành đạt nhiều kết quả tích cực. 6 tháng đầu năm 2023, Sở Tư pháp đã chỉ đạo, tổ chức thực hiện 307 nhiệm vụ do UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh giao (tăng 125 nhiệm vụ so với cùng kỳ năm 2022), đã thực hiện hoàn thành 260 nhiệm vụ, đang tiếp tục thực hiện 47 nhiệm vụ và không có nhiệm vụ quá hạn. 

       Công tác xây dựng, thẩm định, kiểm tra, rà soát văn bản: Công tác tham mưu xây dựng, thẩm định, tham gia ý kiến văn bản luôn được các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố quan tâm, tổ chức thực hiện đảm bảo đúng quy định và đạt nhiều kết quả tích cực. Công tác thẩm định, góp ý văn bản luôn được Sở Tư pháp xác định là nhiệm vụ trọng tâm và quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện đảm bảo về tiến độ và chất lượng. Sở đã tham gia thẩm định 100% văn bản QPPL trình HĐND, UBND tỉnh ban hành, đảm bảo kịp thời, chất lượng, khả thi khi thực hiện. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Sở Tư pháp đã tham gia ý kiến 29 dự thảo văn bản của Trung ương, thẩm định 70 dự thảo văn bản và tham gia ý kiến 428 dự thảo văn bản của các sở, ban, ngành trước khi trình UBND, Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành (tăng 163 văn bản so với cùng kỳ năm 2022). Cấp tỉnh đã ban hành 25 văn bản QPPL (05 Nghị quyết và 20 Quyết định); UBND cấp huyện ban hành 03 Quyết định QPPL (Ngọc Lặc: 01 văn bản, thành phố Sầm Sơn: 02 văn bản); cấp xã: không có. Sở Tư pháp đã tham gia ý kiến về trình tự, thủ tục và tính hợp pháp đối với 28 hồ sơ cưỡng chế thu hồi đất, hồ sơ cưỡng chế quyết định kiểm đếm bắt buộc của các hộ dân để thực hiện dự án thu hồi đất, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án của tỉnh.v.v. Ý kiến tham mưu của Sở Tư pháp đảm bảo các căn cứ pháp lý và thực tế quản lý, đảm bảo hồ sơ cưỡng chế đúng quy định của pháp luật. Tổ chức 02 hội nghị tập huấn nghiệp vụ về công tác rà soát, hệ thống hóa kỳ 2019-2023; tập huấn nghiệp vụ xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản tại huyện Lang Chánh, Nông Cống. 

      Công tác Kiểm tra văn bản luôn chú trọng nâng cao chất lượng, qua kiểm tra văn bản nhằm phát hiện các văn bản ban hành trái thẩm quyền, nội dung trái pháp luật và không phù hợp thực tế để kiến nghị sửa đổi, bổ sung. Sở Tư pháp phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh kiểm tra 1.363 văn bản (25 văn bản QPPL, 1.338 văn bản có chứa QPPL); kiểm tra văn bản theo kế hoạch tại các đơn vị: Lang Chánh, Nông Cống, Hà Trung; kiểm tra theo thẩm quyền 91 Nghị quyết do HĐND các huyện, thị xã, thành phố ban hành. 

      Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 27/KH-UBND ngày 16/02/2023 về việc rà soát văn bản quy phạm pháp luật năm 2023; Kế hoạch 17/KH-UBND ngày 02/02/2023 về hệ thống hóa văn bản QPPL kỳ 2019-2023. Công tác rà soát văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh đã được Sở Tư pháp, các sở, ngành và UBND các cấp thực hiện thường xuyên, kịp thời, đúng quy định. Công tác xử lý các văn bản hết hiệu lực, trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo hoặc không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội được phát hiện thông qua rà soát đã được chú trọng thực hiện. Trong 6 tháng đầu năm, Sở, ngành Tư pháp đã tập trung rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản QPPL triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030. 

       Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) Để triển khai thống nhất, hiệu quả công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh, Sở Tư pháp đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành ban hành Kế hoạch số 18/KH-UBND ngày 03/02/2023 về công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2023; Kế hoạch hoạt động của Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh. Sở Tư pháp và UBND cấp huyện đã chú trọng, quan tâm triển khai toàn diện công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở và hướng dẫn thực hiện quy định về xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Các đơn vị đã triển khai công tác PBGDPL có trọng tâm, trọng điểm, bám sát chỉ đạo của Bộ Tư pháp, của cấp ủy, chính quyền các cấp và các văn bản chỉ đạo hướng dẫn thi hành, các Kế hoạch, Đề án PBGDPL đã được ban hành. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Sở Tư pháp đã tổ chức 02 Hội nghị tập huấn kiến thức, kỹ năng truyền thông dự thảo chính sách cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh và cấp huyện; phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức 15 cuộc tuyên truyền, PBGDPL cho gần 5.000 lượt người; phối hợp với Hội Nông dân, Ban Dân tộc tổ chức 10 lớp tập huấn hội viên hội nông dân và người có uy tín trong cộng đồng, đồng bào dân tộc thuộc các xã biên giới. Biên soạn và phát hành 1.200 cuốn Bản tin Tư pháp; 61.500 tờ gấp pháp luật; phối hợp với Báo Thanh Hóa, Đài phát thanh truyền hình tỉnh đăng tải 322 tin, bài. Các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh đã tổ chức 1.665 cuộc tuyên truyền PBGDPL cho gần 342.000 lượt người tham dự. UBND cấp huyện tổ chức 248 4 cuộc tuyên truyền PBGDPL cho 32.027 lượt người tham dự. UBND cấp xã tổ chức 1.500 cuộc tuyên truyền PBGDPL cho gần 147.000 lượt người tham dự. Bên cạnh đó, các hình thức PBGDPL tiếp tục được đổi mới về nội dung, hình thức, cách làm hay, sáng tạo đã được các sở, ban, ngành và các địa phương áp dụng, nhất là việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL (thành phố Thanh Hóa, Như Xuân, Cẩm Thủy, Đông Sơn, Thạch Thành). 

      Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 125/KH-UBND ngày 19/5/2023 về tổ chức tổng kết 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở; phối hợp với Ủy ban Mặt trận tổ quốc tham mưu thành lập đội thi tham dự hội thi hòa giải viên toàn quốc lần thứ IV; phối hợp với UBND cấp huyện tổ chức 03 hội nghị bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức pháp luật và nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở cho 1.050 người làm công tác quản lý nhà nước về hòa giải, tập huấn viên, hòa giải viên ở cơ sở. Toàn tỉnh hiện có 4.340 tổ hoà giải với 2767 hoà giải viên ở cơ sở; 6 tháng đầu năm 2023 đã tiếp nhận 1.442 việc; thực hiện hòa giải thành được 1044 việc; đạt tỷ lệ 72%. Một số địa phương có tỷ lệ hòa giải thành cao (Đông Sơn, Vĩnh Lộc, Nga Sơn, Quảng Xương, Lang Chánh đạt trên 90%). 

       Kết quả thực hiện quy định về chuẩn tiếp cận pháp luật Công tác hướng dẫn thực hiện quy định về xã, phường, thị trất đạt chuẩn tiếp cận pháp luật được Sở Tư pháp, UBND các cấp quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 25/2021/QĐTTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và các nhiệm vụ tại Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Sở đã tổ chức 10 Hội nghị tập huấn, hướng dẫn đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; thẩm định, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ xây dựng xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật của 14 xã; kiểm tra công tác chuẩn tiếp cận pháp luật tại 05 huyện (Hà Trung, Vĩnh Lộc, Như Xuân, Lang Chánh, Nga Sơn). 

        Công tác quản lý nhà nước về Xử lý vi phạm hành chính luôn được Sở Tư pháp quan tâm, đã xây dựng Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về thi hành pháp luật xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh. Rà soát, tổng hợp các vấn đề vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Tham mưu huỷ bỏ Quyết định số 493/QĐ-UBND ngày 28/01/2022 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc tịch thu giá trị phương tiện vi phạm hành chính. Thực hiện rà soát, tổng hợp các vấn đề vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về 5 xử lý vi phạm hành chính (VPHC); hướng dẫn vướng mắc trong thi hành pháp luật xử lý VPHC cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. 6 tháng đầu năm 2023, Sở đã thẩm định 24 hồ sơ (tăng 11 hồ sơ so với cùng kỳ năm 2022) xử phạt VPHC thuộc thẩm quyền quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh trong các lĩnh vực khoáng sản, an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và quản lý vật liệu nổ .v.v. Kiểm tra tình hình thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành tại huyện Triệu Sơn. Một số địa phương đã ban hành Kế hoạch và tổ chức kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2023 (thành phố Thanh Hóa); tham mưu triển khai các văn bản pháp luật mới trong lĩnh vực xử lý VPHC và hướng dẫn các đơn vị trên địa bàn trong việc lập hồ sơ xử phạt VPHC (thành phố Thanh Hóa, thành phố Sầm Sơn).

       Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 12/KH-UBND ngày 30/01/2023 về việc ban hành Kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh năm 2023; Kế hoạch kiểm tra liên ngành về theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2023; kiểm tra công tác dõi tình hình thi hành pháp luật tại huyện Triệu Sơn. Hướng dẫn các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng Kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật. Thực hiện rà soát các văn bản QPPL thuộc lĩnh vực theo dõi thi hành pháp luật. Báo cáo tổng kết 05 năm thực hiện “Đề án đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật” giai đoạn 2018-2022 trên địa bàn tỉnh. 

       Công tác hộ tịch, quốc tịch, nuôi con nuôi Sở Tư pháp đã thường xuyên quan tâm, hướng dẫn nghiệp vụ đăng ký, quản lý hộ tịch, đăng ký nuôi con nuôi cho UBND cấp huyện, UBND cấp xã; tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 91/KH-BCĐ ngày 17/4/2023 về kiểm tra công tác đăng ký và thống kê hộ tịch; phối hợp với các cơ quan xác minh việc đăng ký hộ tịch 04 trường hợp, tổ chức lễ giao nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài 01 trường hợp. Các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch; tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định của pháp luật và các nhiệm vụ được giao tại các Đề án trong lĩnh vực hộ tịch, chứng thực; thực hiện thủ tục hành chính liên thông đăng ký khai sinh đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi và liên thông đăng ký khai tử - xóa đăng ký thường trú - trợ cấp mai táng phí. 

       Đối với hoạt động chứng thực các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã triển khai thực hiện chứng thực bản sao điện tử từ bản chính, cấp bản sao điện tử từ sổ gốc theo quy định của Nghị định số 45/2020/NĐ-CP, để kịp thời đảm bảo giá trị pháp lý của giấy tờ, tài liệu do tổ chức, cá nhân nộp qua Cổng dịch vụ công của tỉnh. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Phòng Tư pháp đã thực hiện chứng thực 5.828 bản sao từ bản chính (giảm 8.916 bản so với cùng kỳ năm 2022); 563 chữ ký, 249 chữ ký người dịch. UBND cấp xã chứng thực 662.439 bản sao từ bản chính (giảm 429.683 bản so với cùng kỳ năm 2022), 48.632 chữ ký và 25.706 hợp đồng, giao dịch (giảm 694 hợp đồng, giao dịch so với cùng kỳ năm 2022). 

      Công tác Lý lịch tư pháp (LLTP) Sở Tư pháp đã tăng cường phối hợp với Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Công an tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh, Cục Thi hành án dân sự và các quan, đơn vị có liên quan trong việc xác minh hồ sơ để cấp phiếu LLTP cho công dân; đồng thời thực hiện các giải pháp để tăng cường cải cách hành chính trong việc cấp phiếu LLTP và giải quyết việc cấp phiếu LLTP trước hạn và đúng hạn cho công dân. Phối hợp với các đơn vị để xác minh và cấp 22.283 phiếu LLTP (tăng 2.697 phiếu so với cùng kỳ năm 2022); cập nhật vào cơ sở dữ liệu LLTP 9.494 hồ sơ. 

      Sở Tư pháp đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 28/KH-UBND ngày 16/02/2023 về triển khai các nhiệm vụ trọng tâm công tác bồi thường nhà nước năm 2023; hướng dẫn các cơ quan, đơn vị tổ chức sơ kết 5 năm thi hành Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước. Trên địa bàn tỉnh không có trường hợp nào yêu cầu bồi thường nhà nước. 

       Quản lý nhà nước về giám định tư pháp tiếp tục được triển khai có hiệu quả Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh; ban hành Kế hoạch triển khai, thực hiện nhiệm vụ việc báo cáo soát các quy định, vướng mắc, bất cập và đề xuất kiến nghị trong công tác giám định tư pháp, định giá tài sản phục vụ xác minh, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trong các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, tiêu cực. Rà soát, cập nhật thông tin các tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực giám định tư pháp. Toàn tỉnh hiện có 63 giám định viên tư pháp. 

      Tiếp tục triển khai có hiệu quả chiến lược phát triển nghề luật sư, Đề án phát triển đội ngũ luật sư phục vụ hội nhập kinh tế quốc tế. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Sở Tư pháp đã thẩm định hồ sơ và trình Bộ Tư pháp cấp chứng chỉ hành nghề luật sư cho 03 trường hợp; thẩm định hồ sơ và cấp lại giấy đăng ký hoạt động cho 03 tổ chức hành nghề luật sư. Trên địa bàn tỉnh hiện có 46 tổ chức hành nghề luật sư (15 Công ty luật và 15 Văn phòng luật sư và 16 Chi nhánh). Trong 6 tháng đầu năm 2023, các tổ chức hành nghề luật sư đã thực hiện 812 việc (tố tụng 214 việc, tư vấn pháp luật và dịch vụ pháp lý khác 598 việc); thu thù lao 1,445 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 42 triệu đồng. 

       ở Tư pháp tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh; phối hợp với Hội Công chứng viên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ công chứng cho toàn thể công chứng viên và nhân viên của các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh. Tăng cường chỉ đạo, đôn đốc các tổ chức hành nghề công chứng tiếp tục thực hiện nghiêm túc Quy chế quản lý hồ sơ, cơ sở dữ liệu công chứng; cập nhật kịp thời, đầy đủ các hồ sơ công chứng trên phần mềm quản lý hồ sơ, dữ liệu công chứng. Thẩm định hồ sơ đề nghị Bộ Tư pháp bổ nhiệm Công chứng viên cho 03 trường hợp; đăng ký tập sự hành nghề công chứng cho 14 trường hợp. Sở đã cấp lại Giấy đăng ký cho hoạt động cho 18 Văn phòng Công chứng; đăng ký hành nghề và cấp thẻ công chứng viên cho 12 trường hợp; cấp lại thẻ Công chứng viên cho 05 trường hợp; thay đổi nội dung đăng ký hoạt động của 07 văn phòng Công chứng; kiểm tra tổ chức và hoạt động 06 Văn phòng công chứng. Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 52 tổ chức hành nghề công chứng với 102 công chứng viên; 6 tháng đầu năm 2023 các tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện 81.858 hợp đồng giao dịch; chứng thực bản sao từ bản chính 106.930 bản và chứng thực chữ ký 2.812 việc; thu phí công chứng, chứng thực gần 24 tỷ đồng; nộp ngân sách nhà nước 2 tỷ đồng.

       Sở Tư pháp tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước về hoạt động đấu giá tài sản, trọng tâm là công tác đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh; đã tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất, để hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh được thực hiện công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật. Tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 22/2023/QĐ-UBND ngày 19/6/2023 quy định đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn tỉnh (thay thế Quyết định số 21/2021/QĐ-UBND); tham mưu cho UBND tỉnh ủy quyền phê duyệt Phương án đấu giá quyền sử dụng đất của 17 huyện. Hướng dẫn các cơ quan, đơn vị lựa chọn tổ chức đấu giá theo quy định tại Thông tư số 02/2022/TTBTP của Bộ Tư pháp. Tham gia ý kiến văn bản về điều kiện đấu giá quyền sử dụng đất tại thị xã Bỉm Sơn thành phố Thanh Hóa. Thẩm định hồ sơ và cấp lại Giấy đăng ký hoạt động cho 03 Công ty đấu giá; cấp lại thẻ đấu giá viên cho 06 trường hợp; đăng ký tập sự hành nghề đấu giá cho 02 tường hợp; đăng ký tham dự kiểm tra kết quả tập sự hành nghề đấu giá cho 04 trường hợp. Đến nay, toàn tỉnh hiện có 41 tổ chức đấu giá tài sản (trong đó có 28 công ty, 12 chi nhánh, 01 Trung tâm đấu giá tài sản) với 49 đấu giá viên. 

       Tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực thừa phát lại, tổ chức thực hiện Đề án “Phát triển văn phòng thừa phát lại trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá giai đoạn 2021-2025. Trên địa bàn tỉnh hiện có 03 Văn phòng thừa phát lại, 6 tháng đầu năm đã thực hiện đăng ký 208 vi bằng. 

       Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015-2025; Kế hoạch số 03/KH-UBND ngày 11/01/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh về thực hiện Chương trình trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2021-2030; Trung tâm TGPL đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện chính sách TGPL cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính trên địa bàn tỉnh năm 2023; Kế hoạch khai thực hiện chính sách TGPL đối với người cao tuổi, người cao tuổi có khó khăn về tài chính; Kế hoạch thẩm định chất lượng vụ việc TGPL.v.v. Tham mưu kiện toàn Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng, tổ giúp việc và kế hoạch kiểm tra của Hội đồng. Trung tâm đã phối hợp với Báo Thanh Hóa mở chuyên mục “Thông tin về trợ giúp pháp lý”; theo đó, mỗi tháng Báo Thanh Hóa sẽ viết 01 bài về 01 vụ việc TGPL nổi bật và đưa tin về hoạt động TGPL; phối hợp với Đài phát thanh và truyền hình xây dựng 02 phóng sự về hoạt động TGPL. Tổ chức 01 lớp tập huấn bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ TGPL cho người cao tuổi có khó khăn về tài chính; tổ chức 01 lớp tập huấn về kỹ năng TGPL trong lĩnh vực dân sự cho đội ngũ người thực hiện TGPL. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Trung tâm đã thực hiện 997 vụ việc và đã thực hiện hoàn thành 244 vụ việc tham gia tố tụng với 244 người được TGPL. Trung tâm đã đã tổ chức đánh giá chất lượng 188 vụ việc TGPL hoàn thành; kết quả: 181 vụ việc (chiếm tỷ lệ 96%) đạt chất lượng tốt, 07 vụ việc (chiếm tỷ lệ 4%) đạt chất lượng khá, không có vụ việc không đạt chất lượng. 

       Đối với công tác xây dựng Ngành, đào tạo, bồi dưỡng: Trên cơ sở chương trình công tác của Bộ Tư pháp và UBND tỉnh năm 2023, Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Chương trình công tác tư pháp năm 2023 (Quyết định số 312/QĐ-UBND ngày 19/01/2023). Sở đã ban hành Kế hoạch thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ tư pháp; Kế hoạch cải cách hành chính; Kế hoạch kiểm soát TTHC.v.v. Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Sở Tư pháp (17/5/1983-17/5/2023) thiết thực và hiệu quả. Công tác đào tạo tiếp tục được quan tâm, rà soát cử công chức, viên chức đi đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, lý luận chính trị. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Sở đã tổ chức 15 lớp bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho 4.150 lượt người tham dự; đối tượng tập huấn là công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã, đội ngũ báo cáo viên cấp huyện và tuyên truyền viên pháp luật cấp xã. Kỷ luật, kỷ cương hành chính trong hoạt động của cơ quan tiếp tục được chỉ đạo thực hiện nghiêm túc; công tác báo cáo, thống kê được thực hiện theo đúng quy định. Công tác thi đua được phát động và triển khai bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của ngành. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của ngành, tích cực triển khai thực hiện số hóa hồ sơ, tài liệu, cơ sở dữ liệu TTHC trong lĩnh vực Tư pháp. Công tác cải cách hành chính của Sở tiếp tục được chú trọng, nâng cao hiệu quả, phục vụ ngày càng tốt hơn, hướng tới mục tiêu tăng cường sự hài lòng của cá nhân, tổ chức trong giải quyết TTHC. 6 tháng đầu năm 2023, Sở đã tiếp nhận 26.932 TTHC và đã giải quyết xong 22.581 TTHC; trong đó 97% hồ sơ TTHC được tiếp nhận và giải quyết trực tuyến mức độ 3, mức độ 4; tỷ lệ hồ sơ TTHC giải quyết đúng hạn và trước hạn đạt 100%; không có hồ sơ quá hạn. 

        Sở đã ban hành Quyết định số 35/QĐ-STP ngày 17/02/2023 phê duyệt Kế hoạch thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng năm 2023. Thông báo lịch tiếp dân của Lãnh đạo và Thanh tra Sở đến các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.Thực hiện nghiêm túc việc kê khai tài sản đối với cán bộ, công chức thuộc diện phải kê khai tài sản, thu nhập theo quy định. 6 tháng đầu năm 2023, Thanh tra Sở đã tiếp 10 lượt công dân; trong quá trình tiếp công dân, Sở đã thực hiện đúng các quy định của pháp luật về công tác tiếp công dân; tiếp nhận 30 đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị; trong đó có 07 đơn thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở (lĩnh vực công chứng, đấu giá tài sản) đã kiểm tra, xác minh và giải quyết xong (đạt 100%); 07 đơn không đủ điều kiện xử lý lưu theo dõi theo quy định. Thanh tra theo kế hoạch 08 cuộc, gồm: lĩnh vực công chứng 06 cuộc, lĩnh vực đấu giá tài sản 02 cuộc (thanh tra công tác đấu giá quyền sử dụng đất tại huyện Triệu Sơn và huyện Yên Định).

      Nhìn chung trong 6 tháng đầu năm 2023, công tác Tư pháp trên địa bàn tỉnh đã triển khai toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, bám sát các chương trình, kế hoạch công tác và các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Các nhiệm vụ của ngành Tư pháp ngày càng đảm bảo chất lượng, tiến độ thực hiện theo chương trình, kế hoạch đã đề ra. Ngành đã tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động, đã phục vụ tốt hơn yêu cầu của người dân và tổ chức. 10 Trong kết quả nêu trên có một số kết quả nổi bật là: Công tác tham mưu cho UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh trong việc xử lý, giải quyết các vụ việc pháp luật cụ thể tại địa phương; công tác thẩm định, tham gia ý kiến dự thảo văn bản đã được HĐND, UBND tỉnh ghi nhận và đánh giá cao. Công tác ban hành văn bản trên địa bàn tỉnh đã đảm bảo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền ban hành văn bản. Công tác PBGDPL đã triển khai đầy đủ, kịp thời các Luật mới được thông qua; thực hiện có hiệu quả quy định về chuẩn tiếp cận pháp luật, góp phần công nhận các xã đạt nông thôn mới đảm bảo thời gian. Công tác Hành chính tư pháp đã có nhiều chuyển biến tích cực, giải quyết kịp thời các nhu cầu của người dân trong công tác đăng ký hộ tịch, chứng thực và các nhiệm vụ được giao tại các Đề án trong lĩnh vực hộ tịch. Hoạt động của các tổ chức bổ trợ tư pháp ngày càng phục vụ tốt hơn yêu cầu của cá nhân, tổ chức. Hoạt động trợ giúp pháp lý có nhiều chuyển biến tích cực, tỷ lệ vụ việc tham gia tố tụng tăng cao. Những kết quả nêu trên của ngành Tư pháp đã góp phần tích cực vào thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. 

        Tồn tại, hạn chế 

       Việc triển khai thực hiện một số nhiệm vụ chưa đảm bảo về tiến độ, chất lượng theo Kế hoạch đề ra, Công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật trong một số lĩnh vực có lúc chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao. Việc kiện toàn đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở một số địa phương còn chậm và chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Kinh phí bố trí cho công tác PBGDPL tại một số địa phương chưa được quan tâm, chưa tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ (Quan Hóa, Thường Xuân, Hoằng Hóa, Như Thanh, Vĩnh Lộc, kinh phí cấp dưới 20 triệu đồng/năm). Chất lượng hoạt động của các tổ hòa giải chưa đồng đều; một số địa phương tỷ lệ hòa giải thành đạt thấp (Hậu Lộc, Hà Trung, Thường Xuân, đạt tỷ lệ dưới 55%). Hoạt động của một số tổ chức hành nghề luật sư, công chứng, đấu giá tài sản vẫn còn tình trạng vi phạm pháp luật; một số công chứng viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp. 

        Nguyên nhân 

      Khối lượng công việc giao cho ngành Tư pháp ngày càng nhiều, bên cạnh khối công việc thường xuyên; Sở, ngành Tư pháp còn phải thực hiện nhiều công việc đột xuất theo yêu cầu của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh và của cấp ủy, chính quyền các địa phương. Một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm, bố trí kinh phí, biên chế cho công tác công tác tư pháp tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ được giao; nhất là công tác văn bản, công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở. Một số Phòng Tư pháp chưa thực sự làm tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa phương để thực hiện có hiệu quả công tác tư pháp trên địa bàn.  Việc thực thi các quy định của pháp luật trong hoạt động đấu giá tài sản, công chứng của một số Công ty đấu giá tài sản, Văn phòng công chứng thực hiện chưa nghiêm. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và trách nhiệm nghề nghiệp của một số công chứng viên còn hạn chế. 

        Nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023

       Công tác chỉ đạo điều hành: Nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành, thực hiện các giải pháp nhằm đẩy mạnh thực hiện chương trình công tác. Bám sát kế hoạch, chương trình công tác của Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; phát hiện, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động của ngành, đặc biệt là ở cơ sở; đảm bảo giải quyết đúng tiến độ các chương trình, kế hoạch công tác năm 2023 và nâng cao chất lượng công việc. 

       Công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản QPPL: Tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh triển khai và thực hiện đúng quy trình xây dựng văn ban QPPL theo Luật ban hành văn bản QPPL. Đôn đốc, hướng dẫn các sở, ngành có liên quan thực hiện đúng quy trình, nội dung, yêu cầu trong xây dựng VBQPPL để nâng cao chất lượng văn bản. Thực hiện tốt công tác tham mưu, tư vấn pháp luật cho HĐND, UBND tỉnh trong giải quyết các vấn đề pháp lý nâng cao chất lượng, hiệu quả.  Tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm tra, rà soát văn bản. Tập trung rà soát các văn bản về cơ chế chính sách của tỉnh đã ban hành, kịp thời đề xuất, sửa đổi, bổ sung, bảo đảm cho phù hợp với văn bản của trung ương mới ban hành và thực tế của tỉnh. 

      Công tác xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật: Chỉ đạo, tổ chức thực hiện Luật xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi); tiếp tục thực hiện các giải pháp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện pháp luật xử lý vi phạm hành chính. Tiếp tục chú trọng công tác theo dõi thi hành pháp luật theo chỉ đạo của Bộ Tư pháp. Gắn kết chặt công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật chẽ với kiểm tra văn bản QPPL; trong đó tập trung vào lĩnh vực thực hiện chính sách có ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội; đời sống của nhân dân; tạo sự chuyển biến thực sự công tác này. Tổ chức kiểm tra liên ngành về theo dõi thi hành pháp luật, kịp thời phát hiện những bất cập trong quy định và thực thi pháp luật để kiến nghị hoàn thiện pháp luật và thực hiện có hiệu quả các quy định của pháp luật. 

      Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hoà giải ở cơ sở: Tập trung tuyên truyền, phổ biến kịp thời các Luật mới được Quốc hội thông qua. Triển khai công tác PBGDPL gắn với các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PBGDPL trong nhà trường; chú trọng PBGDPL cho đối tượng đặc thù. Tăng cường công tác phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong công tác PBGDPL; xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật. Triển khai thực hiện các hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam năm 2023. Tổ chức tổng kết 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh. Tham gia cuộc thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc lần thứ IV đạt kết quả cao. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL; đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền PBGDPL phong phú, đa dạng phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; tạo chuyển biến thức sự của công tác này. Thực hiện hiệu quả nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. 

      Công tác hộ tịch, quốc tịch, chứng thực, nuôi con nuôi, lý lịch tư pháp, đăng ký giao dịch bảo đảm, bồi thường nhà nước: Tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực hộ tịch; đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ hiệu quả cho hoạt động đăng ký và quản lý hộ tịch. Tăng cường công tác hướng dẫn nghiệp vụ đăng ký, quản lý hộ tịch; chú trọng công tác kiểm tra chuyên ngành về hộ tịch, chứng thực. Tăng cường phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc tra cứu, xác minh, trao đổi, cung cấp thông tin LLTP, đảm bảo 100% đúng thời gian theo quy định. 

      Công tác Bổ trợ tư pháp, trợ giúp pháp lý: Tăng cường quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng các dịch vụ trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp. Tiếp tục triển khai có hiệu quả Luật đấu giá tài sản; chính sách phát triển nghề công chứng; chiến lược phát triển nghề luật sư trên địa bàn tỉnh. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm các vi phạm. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Luật trợ giúp pháp lý và các văn bản hướng dẫn thi hành, các chương trình, kế hoạch công tác trợ giúp pháp lý, hoạt động trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính. Nâng cao chất lượng, đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý; tập trung đánh giá và nâng cao chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý. 

     Công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo: Thực hiện tốt công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong lĩnh vực tư pháp. Thực hiện tốt công tác tiếp công dân. Tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo theo quy định và giải quyết kịp thời, đúng quy định của pháp luật.

        Các giải pháp chủ yếu

       Tiếp tục đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành, trong đó chú trọng chỉ đạo, triển khai các chương trình, kế hoạch công tác, có tính khả thi cao, bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, địa phương và chương trình công tác của Ngành. Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các kế hoạch công tác đã ban hành. Kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ đối với tư pháp cơ sở. 

      Tăng cường công tác phối hợp giữa Sở Tư pháp với các sở, ngành, cấp ủy, chính quyền các cấp trong chỉ đạo, điều hành công tác tư pháp từ tỉnh đến cơ sở. Kịp thời phát hiện, xử lý hoặc báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên để có giải pháp tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong công tác. 

       Chú trọng công tác tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức ngành Tư pháp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. 

      Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đổi mới lề lối làm việc. Phát huy hiệu quả các công cụ quản lý kiểm tra, thanh tra; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; xử lý nghiêm các biểu hiện tiêu cực, các vi phạm trong khi giải quyết yêu cầu của người dân, nhất là trong các lĩnh vực công chứng, đấu giá tài sản, hộ tịch, lý lịch tư pháp. 

      Tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, chỉ đạo, điều hành công việc và thực hiện nhiệm vụ. Đẩy mạnh các phong trào thi đua và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

     Cùng những đánh giá cụ thể, những kết quả đạt được, đặc biệt là những tồn tại, hạn chế được chỉ ra, trên cơ sở những giải pháp toàn diện và cơ bản, với sự quyết tâm trong chỉ đạo, triển khai thực hiện nhiệm vụ, chắc chắn công tác tư pháp 6 tháng cuối năm 2023 ngành Tư pháp Thanh Hóa sẽ hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trên địa bàn tỉnh./.