THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

         Hiện nay, toàn tỉnh có 59 tổ chức hành nghề công chứng, gồm 02 Phòng công chứng và 57 Văn phòng công chứng với 131 công chứng viên, được phân bổ tại 20/27 huyện, thị xã, thành phố. Mạng lưới tổ chức hành nghề công chứng từng bước được sắp xếp, phân bố hợp lý, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu công chứng của tổ chức, cá nhân; đồng thời khẳng định vai trò là địa chỉ pháp lý tin cậy của người dân, doanh nghiệp trong các giao dịch dân sự, kinh tế trên địa bàn tỉnh.

       Trong công tác quản lý nhà nước, Sở Tư pháp thường xuyên phối hợp với các sở, ngành liên quan nâng cao đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chứng viên và kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong hoạt động công chứng. Thông qua phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai, Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh tỉnh Thanh Hóa, Cục Thuế và các cơ quan liên quan, nhiều hội nghị, cuộc làm việc chuyên đề đã được tổ chức để trao đổi, thống nhất giải quyết các vấn đề liên quan đến công chứng hợp đồng, giao dịch về đất đai, tín dụng ngân hàng và phòng, chống thất thu thuế.

       Hằng năm, Sở Tư pháp phối hợp với Hội Công chứng viên tỉnh tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ công chứng viên, nhân viên các tổ chức hành nghề công chứng. Riêng năm 2025, Sở Tư pháp đã tổ chức 05 hội nghị tuyên truyền, phổ biến những nội dung cơ bản của Luật Công chứng cho cán bộ, công chức và nhân dân tại 28 xã, phường, với 1.650 lượt người tham dự. Cùng với đó, Sở Tư pháp chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, kế hoạch, đề án về công chứng để tham mưu UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung, ban hành mới cho phù hợp với Luật Công chứng và mô hình chính quyền địa phương hai cấp; đồng thời chú trọng rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, từ năm 2024 đến nay đã kiến nghị cắt giảm thời gian và chi phí tuân thủ đối với 07 thủ tục hành chính trong lĩnh vực công chứng.

      Trong năm 2025, các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh tiếp tục phát huy vai trò tăng cường an toàn pháp lý cho các hợp đồng, giao dịch, bảo đảm các giao dịch liên quan hoặc có khả năng liên quan đến chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản đều được công chứng theo quy định. Toàn tỉnh đã thực hiện 251.415 việc công chứng, trong đó có 211.537 hợp đồng, giao dịch về bất động sản và 39.877 việc công chứng giao dịch khác; chứng thực 389.826 bản sao, 61.679 chữ ký và 388.997 bản sao từ bản chính; tổng thu phí công chứng đạt 88,69 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 7,72 tỷ đồng. Các tổ chức hành nghề công chứng chấp hành nghiêm các quy định về thuế, tài chính, chế độ báo cáo thống kê; thực hiện đầy đủ việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên và tạo điều kiện để công chứng viên tham gia bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, nghiệp vụ.

       Xác định công tác thanh tra, kiểm tra là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng trong quản lý nhà nước về công chứng, năm 2025 Sở Tư pháp đã ban hành kế hoạch kiểm tra tổ chức và hoạt động của 15 tổ chức hành nghề công chứng, bảo đảm tỷ lệ thanh tra, kiểm tra đạt ít nhất 25% theo chỉ đạo của Bộ Tư pháp. Nội dung kiểm tra tập trung vào việc thành lập, đăng ký và duy trì hoạt động của văn phòng công chứng; việc tuân thủ trình tự, thủ tục công chứng, chứng thực; thực hiện các quy định mới về sử dụng con dấu, công chứng ngoài trụ sở, chụp ảnh công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản; thu phí, thù lao và chi phí công chứng.... Qua kiểm tra, Sở Tư pháp đã phát hiện, xử lý 03 tổ chức hành nghề công chứng vi phạm, xử phạt với tổng số tiền 30,5 triệu đồng; đồng thời ban hành kết luận kiểm tra, yêu cầu các đơn vị nghiêm túc chấn chỉnh, khắc phục tồn tại, không để tránh các sai sót và vi phạm quy định của pháp luật.

       Để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng hoạt động công chứng trong thời gian tới, cần triển khai đồng bộ một số giải pháp trọng tâm. Trước hết, tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra theo hướng thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật và trách nhiệm nghề nghiệp của các tổ chức hành nghề công chứng. Đồng thời, đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động công chứng gắn với hoàn thiện thể chế, cơ chế quản lý phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp; nghiên cứu, kiến nghị sửa đổi các quy định theo hướng mở rộng phạm vi, địa bàn hoạt động của tổ chức hành nghề công chứng, từng bước chuyển giao thẩm quyền chứng thực một số giao dịch từ UBND cấp xã sang tổ chức hành nghề công chứng nhằm giảm tải cho cấp cơ sở và bảo đảm an toàn pháp lý cho các giao dịch.

       Bên cạnh đó, cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và cải cách hành chính trong lĩnh vực công chứng; từng bước triển khai hồ sơ công chứng điện tử, lưu trữ số, thanh toán điện tử và kết nối, chia sẻ dữ liệu với các cơ quan liên quan. Quan tâm xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ công chứng viên cả về trình độ chuyên môn, kỹ năng hành nghề và đạo đức nghề nghiệp; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công chứng, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về vai trò, ý nghĩa của công chứng trong đời sống xã hội. Đồng thời, kiến nghị Bộ Tư pháp sớm đầu tư, xây dựng cơ sở dữ liệu công chứng điện tử thống nhất trên phạm vi toàn quốc; ban hành cơ chế quản lý, khai thác dữ liệu và quy chế phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương trong quản lý nhà nước về công chứng.

       Trong bối cảnh đẩy mạnh cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, việc nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành và việc thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên, hoạt động công chứng trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục phát triển ổn định, lành mạnh, chuyên nghiệp, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của người dân, doanh nghiệp và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời kỳ mới.