THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

       Luật có nhiều nội dung mới quan trọng như:

      Luật THADS năm 2025 đã thể chế hóa Kết luận số 162-KL/TW ngày 06/6/2025 của Bộ Chính trị về mô hình cơ quan THADS một cấp ở địa phương nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống THADS, bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Theo đó, Luật quy định hệ thống THADS được tổ chức thống nhất từ Trung ương đến địa phương, quy định mô hình cơ quan THADS một cấp, trong đó có các Phòng THADS khu vực. Đồng thời, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động THADS của các Phòng THADS khu vực, Luật quy định Trưởng phòng Phòng THADS khu vực là Chấp hành viên trưởng, thực hiện một số nhiệm vụ quyền hạn theo ủy quyền của Thủ trưởng của cơ quan THADS; hướng dẫn, chỉ đạo chuyên môn, nghiệp vụ tổ chức thi hành án đối với chấp hành viên tại Phòng THADS khu vực. 

      Một trong những giải pháp nhằm giảm án tồn, xử lý những vụ việc thi hành án chưa có điều kiện thi hành kéo dài nhiều năm, Luật quy định gửi lại yêu cầu thi hành án vẫn bảo đảm thực hiện đầy đủ trách nhiệm của cơ quan THADS, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, đồng thời, tạo điều kiện cho người dân có quyền yêu cầu Văn phòng THADS tổ chức thi hành án. Bất kỳ giai đoạn nào sau khi được gửi lại tài liệu yêu cầu thi hành án, nếu phát hiện người phải thi hành án có điều kiện thi hành thì người yêu cầu đều có quyền yêu cầu thi hành án trở lại, thời gian gửi lại yêu cầu thi hành án không bị tính vào thời hiệu yêu cầu thi hành án. 

      Luật bổ sung quy định về cơ chế xử lý đối với khoản tiền đã tạm thu đang bị tồn đọng nhiều năm qua nhưng chưa có phương án giải quyết. Theo đó, sau 05 năm tạm thu mà không nhận được bản án, quyết định của Tòa án thì khoản tiền trên sẽ được sung công, sau khi sung công, trường hợp nhận được bản án, quyết định của Tòa án thì cơ quan thi hành án dân sự thực hiện thoái thu theo quy định của pháp luật để thi hành theo nội dung bản án, quyết định.

      Bên cạnh đó, để hạn chế việc phải di chuyển vật chứng qua các kho khác nhau, gây tốn kém chi phí, nhân lực và nguy cơ mất mát, hư hỏng vật chứng; đồng thời, giúp bảo đảm an toàn vật chứng, phù hợp với thực tế cơ quan THADS không có lực lượng chuyên nghiệp để bảo vệ vật chứng và Nhà nước không phải đầu tư ngân sách cho cả hai hệ thống kho như hiện nay. Luật đã sửa đổi quy định về trách nhiệm bảo quản vật chứng theo hướng vật chứng tiếp tục được lưu giữ tại kho của cơ quan Công an nhân dân, Quân đội nhân dân, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra cho đến khi bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật. 

      Luật cũng bổ sung quy định về thời hạn kháng nghị của VKSND đối với các vụ việc thi hành án đã kết thúc là 01 năm kể từ ngày Viện kiểm sát được thông báo về kết thúc việc thi hành án.

     Đặc biệt, nhằm thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, tạo bước ngoặt, tạo thuận lợi cho cơ quan THADS, chấp hành viên trong quá trình tổ chức thi hành án, Luật THADS (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quy định ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động THADS tại một số điều như: Điều 5, Điều 9, Điều 35, Điều 37, Điều 54... 

Đồng thời tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của chính quyền địa phương trong công tác THADS, quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác THADS trên địa bàn, đặc biệt là UBND cấp xã, cơ quan chuyên môn thuộc UBND các cấp, phù hợp với mô hình sau sắp xếp. 

      Luật đưa ra một số nội dung về đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí tổ chức thi hành án, như: Quy định thông báo thi hành án trên môi trường số bên cạnh các phương thức khác nhằm giải quyết khó khăn, giảm chi phí, đặc biệt là trong các vụ đại án; Quy định cơ quan THADS chủ động ra quyết định thi hành án đối với khoản bồi thường trong trường hợp cơ quan THADS đã thu được tiền ở giai đoạn tố tụng mà không cần chờ đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án; Sửa đổi quy định về thi hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo hướng nhanh gọn, phù hợp với tính chất phải kịp thời của loại quyết định này...

     Luật tiếp tục thể chế hóa chủ trương xã hội hóa một số hoạt động THADS. Theo đó, bổ sung một số quy định về Thừa hành viên và Văn phòng THADS như: Quy định về Đổi tên Thừa phát lại thành Thừa hành viên và đổi tên Văn phòng Thừa phát lại thành Văn phòng THADS; Thừa phát lại tiếp tục được thực hiện 04 thủ tục thi hành án theo Nghị định số 08/2020/NĐ-CP (gồm: Được ra quyết định thi hành án; Được đề nghị Tòa án xác định, phân chia, xử lý tài sản chung để thi hành án;  Được yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu;Được yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp tài sản thi hành án); đồng thời được thực hiện thêm 01 thủ tục (Thừa hành viên được đề nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền thực hiện phong toả tài khoản, tài sản ở nơi gửi giữ; tạm ngừng giao dịch, tạm dừng việc đăng ký, chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng, thay đổi hiện trạng tài sản).

     Với những quy định mới trên, Luật sẽ góp phần quan trọng bảo đảm hiệu lực, hiệu quả của công tác THADS, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, bảo đảm tính ổn định của các quan hệ xã hội, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, đồng thời, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong THADS./.

Toàn văn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp có thể xem theo mã QR dưới đây: