THÔNG TIN PHỔ BIẾN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT

Nhằm thực hiện hoạt động “Nghiên cứu phương pháp, cách thức đo lường, đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật” theo Kế hoạch hoạt động năm 2022 của Dự án “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE), ngày 23/8/2022, Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp và các chuyên gia của dự án (PGS.TS Vũ Thu Hạnh - Viện trưởng Viện Pháp luật và Kinh tế ASEAN, Hội Luật gia Việt Nam và TS. Nguyễn Thị Dung - Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội) đã phối hợp với Sở Tư pháp, UBND huyện Quảng Xương tổ chức Tọa đàm khảo sát về phương pháp, cách thức đo lường đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn huyện Quảng Xương.

Với mục đích nắm bắt trung thực, khách quan các ý kiến từ cơ sở về chất lượng hoạt động PBGDPL nói chung và PBGDPL trong lĩnh vực đất đai, kinh doanh bất động sản nói riêng của cơ quan nhà nước tới người dân, doanh nghiệp; đồng thời xác định thực trạng hoạt động đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL theo các quy định hiện hành và đề xuất các giải pháp, cách thức khoa học, phù hợp giúp đo lường, đánh giá chính xác hiệu quả công tác PBGDPL. Tọa đàm được tổ chức theo hình thức chia nhóm thảo luận và phỏng vấn sâu. Thành phần tham dự Tọa đàm được chia thành 03 nhóm bao gồm: (1) Nhóm cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức đoàn thể; (2) Nhóm tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực đất đai, kinh doanh bất động sản và (3) Nhóm người dân. Các ý kiến phát biểu tại Tọa đàm đã cung cấp một số thông tin cụ thể như sau:

1.Thực trạng công tác PBGDPL nói chung và trong lĩnh vực đất đai nói riêng
Theo đánh giá chung, hoạt động PBGDPL nói chung và trong lĩnh vực đất đai nói riêng trên địa bàn huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa đã được triển khai khá đồng bộ với nhiều hình thức đa dạng. Các ý kiến phản hồi của người dân đều thừa nhận đã được tiếp nhận các thông tin pháp luật về đất đai dưới nhiều hình thức khác nhau như: thông qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở; tổ chức hội nghị triển khai, tập huấn chuyên đề, hòa giải ở cơ sở...Bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác PBGDPL còn những tồn tại, hạn chế đã được các đại biểu phát biểu và chỉ ra một cách cụ thể như: việc PBGDPL đất đai chưa kịp thời, người dân chưa nắm rõ các quy định về các chế độ, chính sách khi nhà nước thu hồi đất. Nguyên nhân là các quy định trong lĩnh vực đất đai thường phức tạp và hay thay đổi, trong khi nội dung PBGDPL đôi lúc còn chung chung, khó hiểu, chưa gắn với nhu cầu, tình huống thực tế liên quan tới người dân; một số người dân còn tâm lý thụ động khi tìm hiểu pháp luật hoặc không chú ý lắng nghe, tiếp thu thông tin do các cơ quan PBGDPL mà chỉ chủ động tìm kiếm, tập trung lắng nghe khi phát sinh nhu cầu hoặc gặp các vụ việc cụ thể…

Một trong những yếu tố ảnh hưởng chủ yếu tới chất lượng của hoạt động PBGDPL theo người dân đánh giá là năng lực của các báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật hoặc người cung cấp thông tin. Theo đó, để bảo đảm hiệu quả hoạt động PBGDPL, đội ngũ này phải có đủ năng lực để dự báo và lường trước các vấn đề người dân có thể gặp phải để kịp thời tư vấn những nội dung pháp luật cụ thể cần quan tâm, lưu ý, đặc biệt là thông tin, quy định về thực hiện các thủ tục hành chính. Hiện nay, trong lĩnh vực đất đai, theo người dân phản ánh vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức không thực hiện đầy đủ trách nhiệm PBGDPL khi người dân thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai. 

      2. Phương pháp, cách thức đo lường đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL

      *Về tiêu chí đánh giá
     Để bảo đảm tính khả thi của hoạt động đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL, các ý kiến phát biểu đều nhất trí cho rằng hoạt động đánh giá cần căn cứ vào sự quan tâm lãnh đạo của địa phương, việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho công tác PBGDPL, chất lượng của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và đặc biệt là sự thay đổi nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của người dân.  
     * Về thời điểm đánh giá

      Các đại biểu tham dự hội nghị cho rằng việc đánh giá được thực hiện ngay sau khi tổ chức hội nghị triển khai các nội dung quy định của pháp luật, đồng thời 6 tháng hoặc 01 năm sẽ thực hiện đánh giá lại.

   *Về hình thức khảo sát, thu thập thông tin
   Việc thu thập thông tin đánh giá cần lựa chọn các hình thức phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng được khảo sát như: qua phiếu khảo sát trực tiếp hoặc khảo sát trực tuyến qua phần mềm. Bên cạnh đó, để có thể thu thập đầy đủ ý kiến của người dân thì thời điểm thực hiện khảo sát cũng cần lựa chọn thời điểm ngoài giờ hành chính hoặc có thể kết hợp lồng ghép trong các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, sinh hoạt chi bộ...
        Có thể thấy, những kết quả từ buổi tọa đàm sẽ là cơ sở bước đầu để gợi mở cho Bộ Tư pháp tiếp tục nghiên cứu và có định hướng triển khai hoạt động này cho phù hợp, đặc biệt là trong triển khai Đề án “Thí điểm đổi mới hoạt động đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL” theo Quyết định số 979/QĐ-TTg ngày 12/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ trong thời gian tới./.